1882’de Denizli’de doğan İbrahim Çallı, Paris’teki eğitimi sırasında İzlenimci resim anlayışıyla tanışır. 1914’te İstanbul’a döndükten sonra hem sanatçı hem de eğitmen kimliğiyle kuşağının öncülerinden biri olur. 1914 Kuşağı, zamanla onun adıyla, “Çallı Kuşağı” olarak anılır.
Çallı’nın SSM Resim Koleksiyonu’ndaki “Hamakta Uzanmış Kadın” adlı eserinde, doğayla baş başa kalmış bir figür yer alır. Gölgeli ağaçların arasında kurulmuş bir hamakta uzanan genç kadın, elinde kitabıyla dingin bir anın içinde betimlenir. İzlenimci resim dilini yansıtan bu sahnede, ışığın ve atmosferin geçici halleri belirleyici unsurlardır. Açık havada çalışıldığı izlenimi veren kompozisyonda, orman dokusu, deniz manzarası ve arka planda süzülen yelkenliler, günün belirli bir zamanını duyumsatacak biçimde bir araya getirilmiştir. Detaylardan çok izlenime odaklanan bu yaklaşıma uygun olarak, fırça darbeleri serbesttir, formlar net çizgilerle değil, renk ve ışık lekeleriyle tanımlanır. Işığın yapraklar arasından süzülüşü ve gölgelerle kurduğu oyun, resmin zamanla kurduğu ilişkiyi vurgular.
1914-1915 tarihli “Hamakta Uzanmış Kadın”, yalnızca pastoral bir manzara değil, aynı zamanda erken Cumhuriyet döneminde şekillenen çağdaş kadın kimliğinin bir temsilidir. Kadın figürü, kendine ait bir zaman ve mekan içinde, erkeklerden bağımsız bir şekilde özgürce var olur. Elindeki kitap, entelektüel kimliğini ve eğitimli oluşunu simgeler. Dönemin Osmanlı aydınları ve Cumhuriyet’i hazırlayan düşünce ortamı, kadını eğitimli, kültürlü ve kamusal alanda görünür bir kimlikle ele alırken, Çallı da kadınları çoğu zaman özne olarak konumlandırır; onları yalnızca estetik bir öğe değil, toplumun aktif ve değerli bir parçası olarak betimler. İzlenimci üslupla birleşen bu yaklaşımda kadın, özgür iradesi ve öznelliğiyle kendi dünyasının merkezinde yer alır.
Uzanarak kitap okuyan kadın figürü teması, dönemin ressamları arasında da sıkça yinelenir. Abdülmecid Efendi ve Müfide Kadri’nin benzer kompozisyonlarında figürün rahatlığı, eline verilen kitap aracılığıyla ahlaki ve entelektüel bir boyut kazanır. Çallı’nın tablosunda da genç kadın, zamanını özgürce değerlendiren bir birey olarak ele alınır. Figürün mahrem bir iç mekan yerine doğanın içinde tasvir edilmesi ayrıca önemlidir: kadın, kapalı duvarlar ardında değil, toplumsal alanın bir parçası olarak açık havada görünür hale gelir.
Bu tür sahneler, 19. yüzyıl sonu ve 20. yüzyıl başında Avrupa resminde de sıkça tekrarlanır. Claude Monet’nin Étretat’da yaptığı “Hamakta Kadın” [“Femme dans un hamac”, 1886], Berthe Morisot’nun bahçe içindeki kadın figürleri, Mary Cassatt’ın Bahçede Kitap Okuyan Genç Kadın [Jeune femme lisant dans un jardin, 1873] ya da Pierre-Auguste Renoir’un açık havada şezlong ve salıncak sahneleri, kadınları özel bir anın içinde, doğayla bütünleşmiş ve kendi dünyalarında özgürleşmiş biçimde gösterir. Çallı, Paris’te bulunduğu yıllarda bu eserleri müze ve sergilerde görme ve yakından inceleme fırsatı bulmuştur. Böylece “Hamakta Uzanmış Kadın”, Osmanlı İmparatorluğu’ndan Cumhuriyet’e geçiş sürecinde kadının artan kamusal görünürlüğünü simgeleyen bir yorum olarak öne çıkarken, aynı zamanda Avrupa’daki çağdaş temsillerle de görsel bir bağ kurar.
