Hayal & Hakikat —A Handbook of Forgiveness and A Handbook of Punishment

2021

Sabancı Üniversitesi Sakıp Sabancı Müzesi (Emirgan, İstanbul, Türkiye)

Sanatçının kendi kitabı Hayal & Hakikat: A Handbook of Forgiveness and A Handbook of Punishment’tan (2020) yola çıkarak oluşturduğu enstalasyon, hem fotoğrafa hem de polisiye romanlara merakı ile bilinen II. Abdülhamid’in albümlerinden alınmış mahkûm fotoğraflarını içerir. Tahta çıkışının 25. yılında af ilan etmeyi planlayan padişah, bir polisiye romanda okuduğu ve bilimsellikten uzak bir tevatür olduğu kolayca anlaşılabilecek “başparmağın ilk boğumu işaret parmağının ilk boğumundan daha uzunsa cani, katil olmaya meyilli olur” bilgisiyle, cinayet mahkûmlarının elleri görünecek şekilde fotoğraflarının çekilmesini emretmiştir. Enstalasyonun ilk duvarında (Hayal) affedilmeyi bekleyen mahkûmların ellerinin, ikinci duvarda ise (Hakikat), müebbet ceza almış, bu af ile ilgisi olmayan prangalı mahkûmların fotoğrafları yer almaktadır. Sanatçı, mahkûmların kafalarını -sanki giyotinle kesilmişçesine- kadraj dışında bırakarak, onları kayıtlara yeniden birer suçlu olarak geçirmek yerine kurtarmayı, affetmeyi ve onlara hayatta ikinci bir şans vermeyi amaçlar. Öte yandan baskıcı uygulamaların ve keyfi tutuklamaların yaşandığı geçmiş ve bugün arasında bir köprü kurarak ceza ve af kavramları üzerine hem kişisel hem de toplumsal düzeyde sorular sormayı hedefler.