Kuran-ı Kerim

h. 1157 [1744]

Sabancı Üniversitesi Sakıp Sabancı Müzesi (Emirgan, İstanbul, Türkiye)

Yahya b. Osman tarafından istinsah edilen Kuran’ın Fatiha ve Bakara sureleri serlevha tezhiptir (y. 1b, 3a). Kenarları sivri dilimli enli pervazının içine buketli oval şemseler yerleştirilmiş, uzun kenarda kubbemsi, kısa kenarda yarım kubbemsi ve çiçeklerle bezenmiş haşiyeler yapılmıştır. Açık yeşil zeminli, içi çiçekli dar pervaz geleneksel tığ motiflerinin yerini almıştır. Serlevha tezhibinde, dikiş yeri yönünde kitap boyunca uzayan altın zeminli ve oval minik kartuşlu dar pervaz görülür. Fatiha ve Bakara sureleri arasına yerleştirilmiş bir yaprağın iki yüzünde pembe bir gül resmi vardır. Hz. Ali’nin Hz. Muhammed için yazdığı hilye metni bu iki gülün üzerinde yer alır. Bu yaprağın ön yüzündeki gülün goncaları üzerine dört halifenin, Ebubekir, Ömer, Osman, Ali’nin ve Hz. Muhammed’in iki torunu Hasan ile Hüseyin’in isimleri (y. 2a), yaprağın arka yüzündeki gülün goncaları üzerine altı sahabenin ismi (Zübeyr, Talha, Sa’d b. Ebi Vakkas, Said b. Zeyd, Abdurrahman b. Avf, Ebu Ubeyde b. el-Cerrah) yazılıdır (y. 2b). İki sayfadaki gülün üst kısmındaki yapraklardan birinin üzerine “Allah büyüktür” anlamında Allah celle celâlûhu, diğerine “Muhammed-Allah’ın selamı üzerine olsun” anlamında Muhammed sallallâhu aleyhi ve sellem sözleri yazılmıştır. Bu yaprağın dar pervazının ve köşebentlerin içi çiçek ve buketlerle bezelidir. Sure başları, hizb, cüz, secde yerlerini işaret eden güller de tezhiplidir. Kitabı 18. yüzyılın bezemeleriyle donatan müzehhibin ismi ketebe yaprağının son satırının bitimindeki iri bir hatayi çiçeğinin içine altın zemine beyazla zehhebehu Mustafa olarak yazılmıştır. Müzehhip Mustafa, sadece motif dağarcığının zenginliğiyle değil, altını ve diğer renkleri tonlamalar yaparak kullanışıyla da öne çıkar. Bu üstat 18. yüzyıl müzehhipleri arasında baş köşede yer almalıdır. Miklepli cildin yekşah dış kapakları yeşil, kimyoni renk deri zemine altın rumilerden şemseli ve köşebentlidir. İç kapakları ile yan kâğıdı vişne çürüğü rengi sade deridir. Kitabın cildi muhtemelen 19. yüzyılda yeniden yapılmış, bu yenileme sırasında esere içinde hilye metni yazılı güllü yaprak eklenmiş ve kitabın yaprakları biraz kesilmiştir. Ayrıca onarım sırasında kitabın yapraklarının birleme yerine halkârî süsleme yapılmıştır.

Detaylar

Başlık:

Kuran-ı Kerim

Tarih:

h. 1157 [1744]

Boyutlar:

18.3 x 12 x 3.5 cm; 402 yaprak, 13 satır

Malzemeler:

Âharlı ve zerefşanlı kâğıt, siyah mürekkep, renkli boyalar, altın

Bulunduğu Yer:

Sabancı Üniversitesi Sakıp Sabancı Müzesi (Emirgan, İstanbul, Türkiye)

Telif Hakkı:

Sergi Geçmişi

Sakıp Sabancı Müzesi'nden Osmanlı Hat Sanatı. Sevilla

Altın Satırlar: Sakıp Sabancı Müzesi'nden Osmanlı Hat Sanatı. Madrid

Kategoriler

Konu

Kitap Sanatları ve Hat Koleksiyonu

Format

Âharlı ve zerefşanlı kâğıt, siyah mürekkep, renkli boyalar, altın

Tarih / Dönem

h. 1157 [1744]

Coğrafi Konum

İstanbul, Türkiye