Kuran-ı Kerim’in Üçüncü Cüzü

1440 civarı

Sabancı Üniversitesi Sakıp Sabancı Müzesi (Emirgan, İstanbul, Türkiye)

Cüzün (Bakara: 253 - Âl-i İmran: 91) ilk iki sayfası (y. 1b-2a) serlevha tezhiple açılır. Sure başı yazısı altın sarmal rumilerle süslü kartuş içine soluk mavi kûfi hatla yazılmış, kartuşun köşeleri kırmızı rumilerle bezenmiştir. Bu yaprakların kalın altın cetvelinin içi 2a yaprağında zencirekle doldurulmuştur; iki sayfanın kenarına içi altın rumilerle süslü üçgen bir haşiye ve iki küçük madalyon yapılmıştır. Cüzün bir yaprağı dışındaki diğer yapraklar cetvelsizdir. Duraklar ve hizip gülleri sade altındır. Âharlı zemine altın rumilerle tasarlanan tezhipler genelde 13. yüzyılın ikinci yarısından 14. yüzyılın ilk yarısına kadar Memluk topraklarında ve Anadolu’da istinsah edilen kitaplarda görülür. Kitabın miklepli cildinin dış kapakları koyu kestane rengi deridir. Dış kapakların ortasında palmet salbekli bir şemse vardır. Şemse ve küçük köşebentlerin içi aletle yapılmış geçme bantlarla, bordürlerin içi minicik kare kalıp kullanarak mazgalvari biçimlerle doldurulmuştur. Aletle yapılmış kısımların oyuntuları altınlanmıştır. İç kapaklara 20. yüzyılda yapılan onarım sırasında koyu bej zerefşanlı kâğıt kaplanmıştır. Cildin dış kapaklarının bezeme tasarımının benzerleri 14. yüzyılda Anadolu’da ve Memluklarda, 15. yüzyıl ortaları Osmanlı dönemine atfedilen ciltlerde de görülür. Khalili koleksiyonunda yer alan ve Osmanlı bürokratı Mercan Ağa için 1460 civarında hazırlanan Kuran nüshasının cildinin dış kapak tasarımının bu cüzle, iç kapak tasarımının ise Umur Bey’in Bursa’da hazırlanan bazı kitaplarının cilt iç kapaklarıyla aynı oluşu, ayrıca 15. yüzyıl ilk yarısına ait Osmanlı ciltlerindeki içi rumilerle dolu üçgen alanların tasarımının cüzün serlevha tezhibinin süslemeleriyle benzerliği, bu cüzün 15. yüzyıl ortalarına doğru Bursa’da hazırlanmış olabileceği ihtimalini destekler.

Detaylar

Koleksiyon:

Kitap Sanatları ve Hat Koleksiyonu

Başlık:

Kuran-ı Kerim’in Üçüncü Cüzü

Tarih:

1440 civarı

Boyutlar:

35 x 25 cm

Malzemeler:

Âharlı kâğıt üzerine mavi mürekkep ve altın

Bulunduğu Yer:

Sabancı Üniversitesi Sakıp Sabancı Müzesi (Emirgan, İstanbul, Türkiye)

Obje Numarası:

102-0047-X

Telif Hakkı:

Kategoriler

Konu

Kitap Sanatları ve Hat Koleksiyonu

Format

Âharlı kâğıt üzerine mavi mürekkep ve altın

Tarih / Dönem

1440 civarı

Coğrafi Konum

İstanbul, Türkiye