“Boğaziçi’nde Bir Hanedan: Kavalalı Mehmed Ali Paşa Ailesi’nin İzleri Atlı Köşk’te” sergisi, 17 Şubat Cumartesi, Sabancı Üniversitesi Sakıp Sabancı Müzesi’nde (SSM) açıldı. Sergi, Müze’de gerçekleştirilen ve Kavalalı Mehmed Ali Paşa Hanedanı’nın üyelerinin yaşam hikâyeleri, İstanbul’daki mimari izleri, Osmanlı ve Türkiye kültür-sanat dünyasındaki önemleri gibi konulara odaklanan “Boğaziçi’nde Bir Hanedan: Kavalalı Mehmed Ali Paşa Ailesi” konferans serisiyle bağlantılı bir içerikle, aileye ait fotoğraf ve objelerden bir seçki sunuyor.
Önce kumandan, daha sonra ise vali olarak gönderildiği Mısır’da kısa sürede kurduğu mutlak hâkimiyet ile bölgenin tarihinde yeni bir dönem başlatan Mehmed Ali Paşa ve soyundan gelenlerin İstanbul’la ilişkisi daima sürdü.
Bugün SÜ Sakıp Sabancı Müzesi’ne ev sahipliği yapan ve Prens Mehmed Ali Hasan’ın 1925’te dönemin önemli mimarı Edoardo De Nari’ye yaptırdığı Atlı Köşk, ilk sahipleri olan Kavalalı Mehmed Ali Paşa Hanedanı üyelerinin günlük hayatlarını ve tarihlerini yansıtan bir sergilemeye sahne oluyor. Bir dönem İstanbul’a damga vuran Kavalalı Mehmed Ali Paşa Hanedanı’ndan bu çağa ulaşan bir anı niteliğine sahip olan Atlı Köşk, Hanedan üyelerine ait fotoğraflar ve kişisel eşyaların yer aldığı bu sergiyle ailenin altın çağını zihinlerde canlandırıyor. Gelenek ile yeniliğin iç içe geçtiği 19. yüzyıl İstanbul gündelik hayatının ve kültür ortamının önde gelen aktörleri arasında yer alan, sosyal hayata etkilerini Cumhuriyet döneminde de sürdüren Kavalalı Mehmed Ali Paşa Hanedanı üyelerinin anıları, ailenin geçmişine ışık tutuyor ve ülke tarihinin bir sayfasını gözler önüne seriyor.
Kavalalı Mehmed Paşa Ailesi, hem modern Mısır’ın temellerini atmış hem de bağlarını koparmadıkları İstanbul’da düşünce ve kültür hayatındaki dönüşümü hızlandıran bir unsur olarak varlık göstermişlerdi. Eğitim, siyaset ve seyahat gibi nedenlerle Avrupa ülkeleriyle sıkı ilişki içindeki aile, görkemli yaşam biçimleri ve takipçisi oldukları Avrupai modalarla Osmanlı saray çevresini de etkilemiştir. Bunda, Mehmed Ali Paşa’nın Osmanlı’nın kültürel çizgisini takip etmiş olmasının da etkisi vardır. Konuştuğu dil Türkçe olan Mehmed Ali Paşa, dünyayı da tipik bir Osmanlı bakış açısından değerlendirmiştir.Kavalalı Mehmed Ali Paşa Hanedanı, mesenlik faaliyetleriyle de kültür hayatında belirleyici bir etki göstermiştir. Aile üyelerinin maddi ve manevi destek verdikleri isimler arasında müzisyen Dede Efendi, edebiyatçılar Namık Kemal, Mehmed Akif Ersoy, ressamlar Halil Paşa, Hoca Ali Rıza, Feyhaman Duran, Sabiha Bozcalı, Fikret Muallâ, Hale Asaf ve hattatlar Ahmed Kâmil Akdik, Abdullah Zühdi, Mimarzade Mehmed Ali, Ebüzziya Tevfik bulunmaktadır. Kavalalı Mehmed Ali Paşa’nın torunlarından Prens Abbas Halim Paşa’nın Heybeliada’daki yazlık köşkünde verdiği davetlerde ise Ahmet Rasim, Hüseyin Rahmi Gürpınar, Hoca Ali Rıza, Feyhaman Duran, İbrahim Çallı, Mehmed Akif Ersoy, Neyzen Tevfik ve Ali Rıza Hakses gibi isimler bir araya gelmiştir.
SÜ Sakıp Sabancı Müzesi’nde, Hanedan’ın toplu bir şekilde sergilenen fotoğrafları, yüzyılı aşkın bir geçmişi aydınlatırken, kişisel eşyalarından geniş bir seçki de, onların “saltanat” fikrini nasıl yaşattıklarını gözler önüne seriyor. Aile üyelerinin, Avrupa’nın ünlü markalarından sipariş ettikleri, inisyallerini taşıyan ev eşyaları, onların Hanedan statülerinin sembolleri olarak seçkide yerini buluyor. Yine sergide örnekleri görülebilecek Mısır Hıdivleri armaları üzerindeki üçer yıldız, ailenin hüküm sürdüğü Mısır, Darfur ve Sudan’ı temsil ediyor. Gümüş tepsilerden ipek kumaşlara uzanan bir seçki ise Kavalalı Mehmed Ali Paşa Hanedanı’nın görkemli yaşamına bir pencere açıyor.
Kavalalı Mehmed Ali Paşa Ailesi’ne ait fotoğraf ve objelerden bir seçkinin yer aldığı “Boğaziçi’nde Bir Hanedan: Kavalalı Mehmed Ali Paşa Ailesi’nin İzleri Atlı Köşk’te” sergisi 29 Nisan’a kadar Atlı Köşk’te ziyaret edilebilir.
