Sergiler

Osman Hamdi Bey (1842-1910)

Kokona Despina

1906

Sabancı Üniversitesi Sakıp Sabancı Müzesi (Emirgan, İstanbul, Türkiye)

Osman Hamdi Bey, kendine has oryantalist resimlerin yanı sıra portreler de yapmıştır. Bu portreler çoğunlukla aile fertlerine ve yakın çevresindeki kişilere aittir. 1906 tarihli ve imzalı bu portrede sanatçı, resmini yaptığı kişinin ismiyle resmin yapıldığı yeri (Eskihisar) tuvalin sol üst köşesine eklemiştir.

O dönemde Müslümanlar Hıristiyan kadınlara “kokona” derlerdi. Despina ise Osman Hamdi Bey’in evinde çalışan yardımcısıdır. Sanatçının gerek fotoğraflarından gerekse de tablolarına düştüğü yer ve tarih bilgisinden 1890’lardan itibaren Gebze’nin köyü Eskihisar’da sık sık ikamet ettiği anlaşılmaktadır. Bu ev bugün Osman Hamdi Bey Evi ve Müzesi olarak ziyarete açıktır. Güllerle çevrili evin bahçesinde, Osman Hamdi Bey’in resimlerini yaptığı atölyesi de yer alır. Sanatçı, vasiyeti gereğince Eskihisar’daki evinin hemen arkasındaki mezarlığa defnedilmiştir.

Sanatçı, yaşlı Despina’yı, gri saçlarını kısmen açıkta bırakan, başına sıkıca doladığı, yandan dantelli ucunu sarkıttığı siyah tülbendi, üç düğmesi görülen iç gömleği ve yakası kürklü ceketiyle resmetmiştir. Kadının yüz hatları, zamanın tüm izlerini gösterecek şekilde, derin bir ifadeye sahiptir.

Osman Hamdi Bey’in resimlerinde kullandığı tekniklerden biri de fotoğraftan modellemeydi. Eşi Naile Hanım’ın tablolarına model oluşturmak amacıyla çekildiği belli olan birkaç portre fotoğrafı bulunmaktadır. Sanatçı tuvallerindeki figürler için bazen kendinin, bazen de model olarak kullandığı kişinin tablodaki kıyafetler içinde çekilen fotoğraflarından da yararlanırdı. Osman Hamdi Bey’in eserlerinde sıklıkla karşımıza çıkan Osmanlı ve İslam mimari yapılarının ve bunlara ait detayların, fotoğraflardan yola çıkılarak yapıldığı da bilinmektedir. Kokona Despina’nın fotoğraftan çalışılmış eserler arasında olup olmadığı bilinmemekle birlikte, tablonun yalın yapısına rağmen çok ayrıntılı resmedilmesi bu yöntemin kullanılmış olabileceğini düşündürmektedir.

Detaylar

Başlık
Kokona Despina
Tarih
1906
Boyutlar
39.5 x 31 cm
Malzemeler
Tuval üzerine yağlıboya
Bulunduğu Yer
Sabancı Üniversitesi Sakıp Sabancı Müzesi (Emirgan, İstanbul, Türkiye)
Telif Hakkı
© Sabancı Üniversitesi Sakıp Sabancı Müzesi


İlgili Eserler

Fırtına

Fırtına

Detaylı İncele

Kategoriler

Konu

Resim ve Heykel Koleksiyonu

Format

Tuval üzerine yağlıboya

Sanatçı / Yaratıcı

Osman Hamdi Bey (1842-1910)

Tarih / Dönem

1906

Coğrafi Konum

İstanbul, Türkiye